Men spreekt pas van slapeloosheid wanneer iemand zonder duidelijke reden dagenlang (meer dan 3 weken) last heeft om in slaap te vallen of ‘s nachts geregeld wakker wordt én wanneer dit ook overdag zijn weerslag heeft (men voelt zich moe en geprikkeld, concentratieproblemen, eventueel hoofdpijn, enz.). In dergelijke gevallen is het aan te raden om een arts te raadplegen, en kan het eventueel nodig zijn om een onderzoek te laten doen in een gespecialiseerd slaaplaboratorium.

“Slapeloosheid is geen ziekte op zich maar is, net zoals bijvoorbeeld koorts, eerder een symptoom dat er iets anders aan de hand is. Sommige ziekten, zoals bijvoorbeeld diabetes, astma of andere ademhalingsproblemen, hartritmestoornissen, reuma, fibromyalgie enz., kunnen gepaard gaan met slapeloosheid.”

Soms kan slapeloosheid ook wijzen op een psychiatrisch / psychotisch probleem, zoals bijvoorbeeld een depressie. In al die gevallen heeft het uiteraard weinig zin om het slaapprobleem op zich aan te pakken maar moet de onderliggende oorzaak worden behandeld.

Een andere mogelijke oorzaak van slapeloosheid is het zogeheten ‘restless leg’-syndroom : nauwelijks in bed wordt men geplaagd door een onaangenaam, prikkelend gevoel in de benen waardoor men niet stil kan blijven liggen. Tot 5% van de bevolking zou hieraan lijden. Het komt iets meer voor bij ouderen en tijdens de zwangerschap. De precieze oorzaak is nog onbekend, maar er bestaan geneesmiddelen waarmee men dit syndroom goed onder controle kan houden. Ook sommige geneesmiddelen (zoals bepaalde antidepressiva, geneesmiddelen tegen hooikoorts, tegen hoge bloeddruk, enz.), opwekkende dranken zoals koffie en cola, en alcohol kunnen slaapproblemen veroorzaken.

Als laatste kunnen ook ploegen- of nachtdiensten of andere omstandigheden die onze biologische klok permanent verstoren tot chronische slapeloosheid lijden.

Slaapschuld

Hoe langer je wakker bent hoe meer behoefte je krijgt aan slaap. Slaap is een drijvende kracht van de natuur, net als honger. Als je lang niet geslapen hebt krijg je slaap. Naarmate we langer wakker zijn krijgen we een grotere behoefte om te gaan slapen omdat we moe worden. Deze moeheid noemen we ‘slaapschuld’. ’s Morgens, zodra je wakker wordt, gaat de meter als het ware lopen. Als je overdag actief bezig bent geweest, heb je ’s avonds een hoge slaapschuld waardoor de kans dat je goed en diep slaapt groter is. Gemiste slaap kunnen we echter niet meer inhalen.